Công nghệ ADAS được coi là bước đột phá trong ngành công nghiệp ô tô. ADAS sử dụng mạng máy tính và dữ liệu thông minh để giúp người lái xe có một hành trình suôn sẻ và an toàn. Vậy công nghệ ADAS là gì? Trong bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về công nghệ ADAS – Advanced Driver Assistance System, bao gồm những thông tin như chức năng, lợi ích và lý do ADAS ra đời.
Công nghệ ADAS là gì?
Công nghệ ADAS là viết tắt của Advanced Driver Assistance Systems , có nghĩa là hệ thống hỗ trợ người lái tiên tiến. Là hệ thống an toàn chủ động và thụ động được thiết kế để loại bỏ thành phần lỗi của con người trong quá trình vận hành của nhiều loại phương tiện.
Hệ thống công nghệ ADAS sử dụng các công nghệ tiên tiến để hỗ trợ người lái khi lái xe và do đó cải thiện hiệu suất của người lái. Công nghệ ADAS sử dụng kết hợp các công nghệ cảm biến để phát hiện thế giới xung quanh xe, sau đó cung cấp thông tin cho người lái hoặc đưa ra hành động khi cần thiết. Đây là hệ thống điện tử giúp người điều khiển phương tiện lái xe an toàn và thuận tiện hơn.
Hệ thống hỗ trợ lái xe tiên tiến với công nghệ ADAS đã được chứng minh giúp giảm tỷ lệ tai nạn khi tham gia giao thông bằng cách hạn chế khả năng xảy ra lỗi của người lái thông qua các chức năng cảnh báo thông minh như: cảnh báo va chạm phía trước, cảnh báo chệch làn đường, phát hiện điểm mù, phát hiện quán tính lái xe, hỗ trợ lái xe ngang dốc. hệ thống kiểm soát độ dốc, hệ thống quan sát ban đêm và hệ thống hỗ trợ đỗ xe.
Theo nghiên cứu của Hiệp hội Bảo hiểm An toàn Đường cao tốc Hoa Kỳ, hệ thống tránh va chạm có thể giảm 27% tai nạn ô tô từ phía sau; Hệ thống cảnh báo chệch làn đường có thể giảm 21% số vụ tai nạn chết người; Hệ thống phát hiện điểm mù có thể giảm 14% số vụ tai nạn va chạm trên làn đường. Điều này cho thấy hiệu quả của công nghệ ADAS trong việc nâng cao an toàn giao thông và giúp giảm tỷ lệ tai nạn giao thông.
Lịch sử phát triển hệ thống ADAS
Công nghệ ADAS là viết tắt của Advanced Driver Assistance Systems, một hệ thống điện tử được thiết kế nhằm cung cấp các chức năng hỗ trợ người lái điều khiển phương tiện ngày càng thuận tiện hơn.
Hệ thống này bao gồm nhiều chip khác nhau, được gọi là hệ thống trên chip (SoC), tạo ra các giải pháp ứng dụng được chia sẻ tự động. Những con chip này kết nối các cảm biến với bộ điều khiển điện tử hiệu suất cao (ECU) thông qua các giao diện và bộ truyền động.
Đến cuối những năm 1970, hàng loạt công nghệ hỗ trợ an toàn xuất hiện trên ô tô Mỹ, điển hình nhất là hệ thống chống bó cứng phanh điện tử (ABS). Đây được coi là một trong những tính năng an toàn vượt trội của ADAS.
Vào những năm 2000, hệ thống công nghệ ADAS bắt đầu “nổi lên” tại Mỹ với một số tính năng cảnh báo an toàn như kiểm soát tầm nhìn ban đêm, kiểm soát hành trình laser động, cảnh báo chệch làn đường, hỗ trợ giữ làn đường.
Đến năm 2014, Bộ Giao thông vận tải Mỹ thông báo tất cả các phương tiện mới có trọng lượng dưới 10.000 pound (4.500 kg) đều phải có camera chiếu hậu. Ngoài ra, các doanh nghiệp sản xuất cũng đã nghiên cứu và phát triển một số công nghệ khác nhằm nâng cao độ an toàn cho xe. Từ đây, thiết bị hỗ trợ lái xe an toàn ADAS “nổi lên” như một xu hướng và nhận được những phản hồi tích cực từ người tiêu dùng.
Để nâng cao khả năng cạnh tranh, các nhà sản xuất ô tô đang nghiên cứu và phát triển các công nghệ giúp nâng cao khả năng tự chủ trong tương lai. Đây đang trở thành xu hướng tất yếu trong ngành công nghiệp ô tô toàn cầu. Ngày nay, hệ thống công nghệ ADAS được áp dụng cho ô tô, xe tải và xe buýt cũng như các phương tiện nông nghiệp, xây dựng và quân sự.
Tìm hiểu về nguyên lý hoạt động của công nghệ ADAS
Hỗ trợ lái xe ADAS hoạt động bằng cách cảnh báo người lái xe về mối nguy hiểm hoặc thậm chí thực hiện các bước để tránh tai nạn. Xe được trang bị công nghệ ADAS có thể cảm nhận được môi trường xung quanh bằng các cảm biến tiên tiến. Thông tin môi trường này sau đó được hệ thống máy tính xử lý và cung cấp đầu ra chính xác cho người lái xe để giúp lái xe an toàn hơn.
Xe được trang bị ADAS có nhiều cảm biến khác nhau để cải thiện khả năng nhìn, nghe và đưa ra quyết định của người lái. Ví dụ: trong trường hợp lái xe trong bóng tối:
- RADAR có thể giúp xác định khoảng cách từ xe đến các vật thể ở gần.
- Cảm biến SONAR, tương tự như cách dơi hoặc cá heo tìm kiếm con mồi, có thể giúp xác định vị trí của các vật thể chuyển động xung quanh xe.
- Máy ảnh và cảm biến LiDAR cũng được sử dụng để giúp nhìn thấy mọi hướng cùng một lúc.
- Một số chòm vệ tinh định vị toàn cầu trong không gian có thể gửi thông tin chi tiết về vị trí phương tiện tới các thiết bị ADAS.
Kiến trúc của hệ thống công nghệ ADAS bao gồm một bộ cảm biến, giao diện và bộ xử lý máy tính mạnh mẽ tích hợp tất cả dữ liệu và đưa ra quyết định trong thời gian thực. Các thiết bị hỗ trợ lái xe ADAS hoạt động dựa trên thông tin thu được từ camera đa tính năng cùng với các cảm biến. Chúng được đặt ở bên ngoài xe, chủ yếu ở phía trên, phía trước, phía sau và hai bên thân xe để ghi lại hình ảnh của nhiều vật thể và ngôn ngữ ký hiệu giao thông như đường phố, xe cộ, biển báo đường dành cho người đi bộ, người đi bộ và các vật thể khác.
Những cảm biến này liên tục quét môi trường xung quanh xe và cung cấp thông tin này cho máy tính ADAS của xe để ưu tiên và hành động. Nhờ những thông tin được cung cấp, ADAS có khả năng phát hiện những mối nguy hiểm tiềm ẩn và từ đó đưa ra cảnh báo hoặc can thiệp trong trường hợp người lái xe mất tập trung.
Công nghệ ADAS không chỉ giúp giảm thiểu tai nạn giao thông mà còn cứu sống hàng nghìn người mỗi năm. Ngoài ra, với sự phát triển của công nghệ, ADAS đã trở thành nền tảng cho sự phát triển của phương tiện tự hành và một ngày nào đó, chúng có thể dẫn đến sự ra đời của phương tiện tự hành hoàn toàn.
Tính năng và ứng dụng của hệ thống hỗ trợ lái xe an toàn ADAS
Kiểm soát hành trình thích ứng
Hệ thống hỗ trợ lái xe thích ứng giúp xe thực hiện những điều chỉnh nhỏ để lái xe an toàn hơn dựa trên dữ liệu từ môi trường xung quanh. Điển hình là hệ thống kiểm soát hành trình thích ứng (ACC – Adaptive Cruise Control) sử dụng cảm biến radar hoặc laser để phát hiện khoảng cách giữa các xe và tự động điều chỉnh tốc độ để duy trì khoảng cách tốt nhất có thể, đảm bảo an toàn.
Hệ thống kiểm soát hành trình thích ứng (ACC – Adaptive Cruise Control) đặc biệt hữu ích trên đường cao tốc. Hệ thống có thể tự động tăng, giảm tốc và đôi khi dừng xe, tùy thuộc vào hành động của các vật thể khác ở khu vực gần đó.
Với công nghệ điều khiển hành trình thích ứng, ECU (Electronic Control Unit) sẽ điều khiển toàn bộ hệ thống ga và phanh dựa trên tín hiệu từ các cảm biến lắp trên xe. Nếu có xe phía trước, hệ thống sẽ tự động điều chỉnh tốc độ di chuyển và giữ khoảng cách trong ngưỡng được coi là an toàn.
Kiểm soát ánh sáng thích ứng
Hệ thống điều khiển ánh sáng thích ứng điều chỉnh đèn pha của xe theo điều kiện ánh sáng bên ngoài. Nó thay đổi cường độ, hướng và góc quay của đèn pha tùy thuộc vào môi trường và độ tối của xe.
Hệ thống định vị
Hệ thống định vị ô tô cung cấp hướng dẫn trên màn hình và lời nhắc bằng giọng nói để giúp người lái xe đi đúng hướng trong khi tập trung vào đường đi. Một số hệ thống định vị có thể hiển thị dữ liệu giao thông chính xác và nếu cần, giúp người lái xe lên kế hoạch cho tuyến đường mới để tránh ùn tắc giao thông. Các hệ thống tiên tiến thậm chí có thể cung cấp Màn hình hiển thị trên kính chắn gió (HUD) để giảm sự mất tập trung của người lái.
Quan sát vào ban đêm
Hệ thống nhìn đêm cho phép người lái xe nhìn thấy những thứ khó hoặc không thể nhìn thấy vào ban đêm. Có hai loại hoạt động nhìn đêm:
- Hệ thống nhìn đêm chủ động chiếu ánh sáng hồng ngoại.
- Hệ thống thụ động dựa vào năng lượng nhiệt từ ô tô, động vật và các vật thể khác.
Bãi đậu xe tự động
Tính năng đỗ xe tự động giúp cảnh báo người lái xe về các điểm mù để biết khi nào nên đánh lái và dừng lại. Xe được trang bị camera chiếu hậu có khả năng quan sát xung quanh tốt hơn so với gương chiếu hậu bên hông truyền thống.
Một số hệ thống thậm chí có thể hoàn thành việc đỗ xe tự động mà không cần sự hỗ trợ của người lái bằng cách kết hợp đầu vào từ nhiều cảm biến.
Dịch vụ đỗ xe có người phục vụ
Bãi đậu xe sạch hơn tự động công nghệ ADAS là công nghệ mới hoạt động thông qua chia lưới cảm biến phương tiện, giao tiếp mạng 5G, với các dịch vụ đám mây điều khiển phương tiện tự động trong bãi đậu xe.
Các cảm biến trên xe cung cấp cho xe thông tin về vị trí, nơi cần đến và cách đến đó an toàn. Tất cả thông tin này được đánh giá và sử dụng một cách có hệ thống để thực hiện việc tăng tốc, phanh và đánh lái cho người lái cho đến khi xe được đỗ an toàn.
Ánh sáng điểm ảnh và chùm sáng cao không bị chói
Đèn pixel và đèn pha không chói sử dụng cảm biến để thích ứng với bóng tối và môi trường xung quanh của xe mà không làm ảnh hưởng đến giao thông đang chạy tới. Ứng dụng đèn pha mới này phát hiện đèn của các phương tiện khác và chuyển hướng đèn của chúng để ngăn những người tham gia giao thông khác khỏi bị mù tạm thời.
Phát hiện quán tính
Tính năng phát hiện tình trạng buồn ngủ của người lái xe cảnh báo người lái xe về tình trạng buồn ngủ hoặc hành vi gây mất tập trung khác. Có một số cách để xác định xem khả năng tập trung của người lái xe có bị suy giảm hay không.
Trong một trường hợp, các cảm biến có thể phân tích chuyển động đầu và nhịp tim của người lái xe để xác định xem họ có dấu hiệu buồn ngủ hay không. Các hệ thống khác cung cấp cảnh báo cho người lái xe tương tự như tín hiệu cảnh báo phát hiện làn đường.
Hệ thống giám sát lái xe
Hệ thống giám sát lái xe là một cách khác để đo lường sự chú ý của lái xe. Các cảm biến camera có thể phân tích xem mắt người lái xe đang nhìn đường hay đang trôi. Hệ thống giám sát người lái xe có thể cảnh báo người lái xe bằng tiếng ồn, rung lắc trên vô lăng hoặc đèn nhấp nháy. Trong một số trường hợp, ô tô sẽ thực hiện biện pháp cực đoan là dừng xe hoàn toàn.
5G và V2X
5G bao gồm công nghệ ADAS mới và hấp dẫn này với độ tin cậy cao hơn và độ trễ thấp hơn, cung cấp khả năng liên lạc giữa các phương tiện với các phương tiện khác hoặc người đi bộ, thường được gọi là V2X.
Ngày nay, hàng triệu phương tiện kết nối với mạng di động để điều hướng theo thời gian thực. Ứng dụng này sẽ nâng cao các phương pháp và mạng di động hiện có để cải thiện nhận thức tình huống, quản lý hoặc đề xuất điều chỉnh tốc độ để giải quyết tắc nghẽn giao thông và cập nhật bản đồ GPS với bản đồ trực tiếp được cập nhật theo thời gian thực.
V2X rất cần thiết để hỗ trợ cập nhật phần mềm qua mạng (OTA) cho nhiều hệ thống điều khiển phần mềm ô tô hiện nay, từ cập nhật bản đồ đến sửa lỗi cho đến cập nhật bảo mật, v.v.
Giám sát các khu vực vô hình
Hệ thống phát hiện điểm mù sử dụng cảm biến để cung cấp cho người lái những thông tin quan trọng khó hoặc không thể lấy được. Một số hệ thống phát ra âm thanh cảnh báo khi phát hiện vật thể trong điểm mù của người lái xe, chẳng hạn như khi người lái xe cố gắng di chuyển vào làn đường có người lái.
Phanh khẩn cấp tự động
Phanh khẩn cấp tự động sử dụng cảm biến để phát hiện người lái xe đang trong quá trình va chạm với xe khác hoặc vật thể khác trên đường. Ứng dụng có thể đo khoảng cách của các phương tiện và vật thể gần đó và cảnh báo người lái xe về mọi nguy hiểm.
Một số hệ thống phanh khẩn cấp có thể thực hiện các biện pháp an toàn phòng ngừa, chẳng hạn như thắt dây an toàn, giảm tốc độ và điều chỉnh tay lái để tránh va chạm.
Độ ổn định của gió ngang
Tính năng ADAS tương đối mới này hỗ trợ xe chống lại gió mạnh. Các cảm biến trong hệ thống này có thể phát hiện áp suất mạnh tác dụng lên xe khi đang lái xe và tác động phanh lên các bánh xe bị ảnh hưởng bởi nhiễu loạn gió ngang.
Công nghệ ADAS mang đến sự hiện đại, cấp bách, chính xác và tiện lợi cho người sử dụng. Đây được coi là “đòn bẩy” để ngành ô tô bước vào kỷ nguyên mới. Trong tương lai gần, ô tô sẽ có thể lái tự động hoàn toàn, giúp người dùng thư giãn trên mọi hành trình.
Để đón đầu xu hướng công nghệ, bạn có thể trải nghiệm BRAVIGO BLUX – Màn hình ô tô Android cao cấp của Bravigo . Sản phẩm này được thiết kế với cấu hình mạnh mẽ cùng các tính năng an toàn và giải trí thông minh, tích hợp hàng loạt tính năng ADAS nhằm phát huy tối đa tính năng an toàn của xe.
Nếu bạn muốn được tư vấn thêm về các dòng Phụ kiện ô tô và Android Box hiện có tại BRAVIGO, hãy liên hệ ngay với chúng tôi qua các kênh sau để được hỗ trợ nhanh nhất:
Đường dây trợ giúp: 0816 888 228 (miễn phí)
Email: info@bravigo.vn
Trò chuyện: Facebook Bravigo (bravigo.vn) hoặc Website Bravigo.vn
Công cụ công nghệ ô tô cho người Việt
